< de wateregge - opdrachten

Opdrachten

Werkzaamheden Agrarische Collectieven Overijssel

De provincies gaan het agrarisch natuur- en landschapsbeheer vanaf 2016 regelen via agrarische collectieven. Een agrarisch collectief is een gecertificeerd samenwerkingsverband (een (coöperatieve) vereniging) in een (zelfgekozen) begrensd gebied dat bestaat uit agrariërs en andere grondgebruikers (beheerders met gebruiksrecht van de grond) in een gebied die zich vrijwillig hebben verenigd voor het uitvoeren van agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Het collectief is eindbegunstigde van de subsidie. Zij sluiten zelf de contracten met de agrarische natuurbeheerders (boeren) af en gaan grotendeels ook zelf de controle en handhaving uitvoeren. Het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 2016 stelt de nodige eisen aan collectieven. Belangrijk is de ontwikkeling naar professionele collectieven voor de organisatie van het agrarisch natuurbeheer, gekoppeld aan de eisen die gesteld worden vanuit het vernieuwde stelsel. Dat gaat gepaard met een certificering op basis van een programma van eisen en een intern kwaliteitsborgingsysteem; administratief en in het veld.

De Wateregge verricht met veel plezier voor het Collectief Midden Overijssel en Noordoost Twente o.a. de volgende werkzaamheden:
Afsluiten contracten agrarisch natuurbeheer 2016

  • Keukentafelgesprek en inventariserende veldbezoeken;
  • Intekenen in SCAN-GIS;
  • Opstellen en afhandelen van de overeenkomst ANB;
  • Nazorg/begeleiden deelnemer;

Werkzaamheden veldmedewerker Gebiedscollectief Noordoost Twente en Midden Overijssel

Het Gebiedscollectief Noordoost Twente heeft als doel het behouden en versterken van de positie van de landbouw in Noordoost-Twente door op professionele wijze invulling te geven aan de samenwerking tussen grondeigenaren en -gebruikers in Noordoost-Twente bij het beheer van landschap en natuur.

De taken van het Gebiedscollectief Midden Overijssel zijn naast het maken van een gebiedsaanvraag het maken van afspraken met overheden over de te leveren prestaties op gebiedsniveau aan de voorkant en het aan de achterkant maken van afspraken met boeren en andere grondgebruikers over het te voeren beheer op bedrijfsniveau. Het Collectief ziet toe op de uitvoering, controleert, sanctioneert indien nodig en regelt de betalingen.

De veldmedewerker is de intermediair voor de contacten met de (potentiële) deelnemers aan Agrarisch Natuurbeheer en het Gebiedscollectief. Kennis van de werkgebieden is belangrijk om te beoordelen of en welke landelijke pakketten ingezet kunnen worden voor het Agrarisch Natuurbeheer. Uitleg geven over de pakketvoorwaarden van beheerpakketten en de ecologisch onderbouwing kunnen motiveren aan de deelnemers is vanzelfsprekend een taak van de veldmedewerker. Verder moet de veldmedewerker uitleg kunnen geven over de contractvoorwaarden en het sanctieprotocol.

Tot slot is het de taak van de veldmedewerker om de motivatie van de deelnemer goed te houden door mee te denken met de deelnemers. Buiten de formele controles om, heeft de veldmedewerker een cruciale rol in het bijsturen van het beheer zoals uitgevoerd door de deelnemers. Dit is van belang voor het behouden van draagvlak, het verbeteren van de uitvoering van het beheer en het realiseren van het gewenste natuurresultaat.

De Wateregge vervult de rol van veldmedewerker en treedt op als intermediair tussen het bestuur van de Gebiedscollectieven in Overijssel en de grondeigenaren.

Planopsteller Stichting Groene en Blauwe Diensten Overijssel
Stichting Landschap Overijssel

Vroeger hadden landschapselementen een praktisch of economisch nut en was het onderhoud vanzelfsprekend. Zo zorgde de agrariër er
bijvoorbeeld voor dat de houtwallen langs zijn land dicht bleven, zodat zijn vee niet kon ontsnappen. Ook haalde hij zijn kachelhout uit de wal. Tegenwoordig is het land afgezet met schrikdraad en vindt de energievoorziening plaats via kabels en leidingen. Hierdoor is de functie van de houtwallen vervallen.

Door de schaalvergroting in de landbouw zijn de landschapselementen eerder lastig dan nuttig geworden voor de agrariër. Vroeger hadden de landschapselementen nut. Nu zijn ze vaak een last. Denk bijvoorbeeld aan ongewenste schaduwwerking en ongelijkmatige percelen. Dit heeft tot gevolg dat de kwaliteit van het landschap langzaam maar zeker achteruit gaat.

Voor het behoud van de landschapselementen zijn we afhankelijk geworden van de welwillendheid van de grondeigenaren. Maar fietsend of wandelend genieten we er allemaal van. Maar juist omdat we er allemaal zo van genieten, moeten we ook samen zorgen voor aanleg, herstel en behoud. Dit betekent dat er een eerlijke verdeling moet komen tussen de lusten en lasten van het landschap.

De Groene en Blauwe Diensten zorgen ervoor dat agrariërs en particuliere grondeigenaren een reële beloning ontvangen voor hun werk aan het behoud van de landschapselementen. De financiering hiervan gebeurt door de maatschappij.

De stichting Groene en Blauwe Diensten Overijssel is in samenwerking met de provincie Overijssel opgericht door Landschap Overijssel en Natuurlijk Platteland Oost (de koepelorganisatie van Agrarische Natuurverenigingen). De stichting heeft als doel, in de gehele provincie Overijssel één systeem van Groene en Blauwe Diensten te krijgen.

De Wateregge ondersteunt Landschap Overijssel met het opstellen van de werkplannen en bij het sluiten van de contracten voor de Stichting Groene en Blauwe Diensten. Deze taken worden op dit moment uitgevoerd in de gemeenten Tubbergen, Dinkelland, Losser, Oldenzaal en Hardenberg.

Stichting Vitaal Platteland Hardenberg
Werkzaamheden SVP Hardenberg

Projectleider SVP

Het doel van Stichting Vitaal Platteland is om het buitengebied van de gemeente Hardenberg leefbaar te houden. Dit wordt gerealiseerd door economisch draagvlak te creëren bij de bewoners in het buitengebied. De belangrijkste economische pijlers zijn: landbouw, natuur, landschap, water en recreatie. Met name de laatste sector groeit binnen de gemeente Hardenberg door het prachtige, goed onderhouden landschap.

Ondernemers, burgers en organisaties met ideeën en plannen voor nieuwe ontwikkelingen op het platteland kunnen terecht bij de projectleider van de Stichting Vitaal Platteland Hardenberg. Zij kunnen een beroep doen op de aanwezige kennis van deze Stichting bij de verdere ontwikkeling van het buitengebied. De Wateregge voert de projectleidersrol uit en ondersteunt opdrachtgever SVP Hardenberg bij het uitwerken van hun plannen.

De inzet van de projectleider (de Wateregge) moet naast de informatievoorziening, advisering en stimulering, leiden tot concrete projectvoorstellen die uiteraard aansluiten bij de doelen van SVP Hardenberg. De uitvoering van de projectvoorstellen moeten bij voorkeur worden gerealiseerd door partijen die actief zijn in het Vechtdal gebied. Als adviseur dienen vragen beantwoordt te worden van boeren, burgers en buitenlui in het werkgebied van SVP Hardenberg. De kosten voor deze werkzaamheden zullen idealiter worden betaald door de opdrachtgever/vraagsteller (bijvoorbeeld via het uitvoeren van werkzaamheden door de onderhoudsploeg). Daarnaast adviseert, coacht en begeleidt de adviseur het bestuur van SVP Hardenberg gevraagd en ongevraagd.

Coördinator onderhoudsploeg

De onderhoudsploeg vormt de kern van Stichting Vitaal Platteland en is één van de uitgevoerde projecten met succes. De initiatiefnemers van de onderhoudsploeg zagen kansen in structurele onderhoudswerkzaamheden in het landelijk gebied. De onderhoudsploeg werd in het leven geroepen en hierdoor is er een win-win situatie ontstaan met een ongekend succes. Vele gemeenten zien de onderhoudsploeg binnen de gemeente Hardenberg als een voorbeeld voor eigen initiatieven. De onderhoudsploeg bestaat uit professionals met jarenlange werkervaring in het onderhouden van het landschap.

De ploeg bestaat uit zo'n 10 zelfstandigen zonder personeel, veelal agrariërs. Zij ontvangen een neveninkomst door het onderhouden van het landschap. Elk lid van de onderhoudsploeg is VCA (Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers) gecertificeerd en heeft een gedegen zaagopleiding afgerond. De Wateregge levert de coördinator van deze onderhoudsploeg en ondersteunt, coacht en begeleidt de leden van deze ploeg bij de uitvoering van hun werkzaamheden.

De coördinator is het eerste aanspreekpunt van de onderhoudsploeg van SVP met betrekking tot de uitvoerende werkzaamheden. De coördinator is verantwoordelijk voor het genereren van werkzaamheden voor de leden van de onderhoudsploeg. Hij voert overleg bij aanleg- en onderhoudswerkzaamheden aan landschapselementen en stelt de offertes op. Hij is eindverantwoordelijk voor het gehele proces en werkt zoveel mogelijk samen met de leden van de onderhoudsploeg. Samen met de voorwerker wordt de werkvoorbereiding en planning van de uit te voeren werkzaamheden gemaakt. Na afloop van ieder project zal er een evaluatie en nacalculatie plaatsvinden voor een optimale werkwijze in de toekomst. Daarnaast zorgt de coördinator voor het professionaliseren van de onderhoudsploeg met het bijbehorende opleidingstraject.

Aansturing voorwerkers onderhoudsploeg SVP

De voorwerkers zijn de contactpersonen en het eerste aanspreekpunt voor de coördinator mbt de onderhoudsploeg. De voorwerker is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de werkzaamheden die worden uitgevoerd door de onderhoudsploeg. De uit te voeren werkzaamheden zijn vastgelegd in de opdrachtomschrijving en vooraf, op locatie, besproken met de coördinator. Alleen met goedkeuring van de coördinator mag er worden afgeweken van deze opdrachtomschrijving. Verder is de voorwerker verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken mbt aanschaf en levering materialen ( bijv. eikenpalen, etc), inzet machines ( bijv. hoogwerker, etc) en bestellen en leveren plantgoed. Tot slot maakt de voorwerker duidelijke afspraken met de leden van de onderhoudsploeg mbt inzet en planning werkzaamheden. Aan het eind van iedere week zorgt de voorwerker ervoor dat de coördinator een urenoverzicht ontvangt van de gemaakte uren door de leden van de onderhoudsploeg. De voorwerkers van de onderhoudsploeg van SVP Hardenberg worden aangestuurd en begeleidt door advies en projectbureau voor het landelijk gebied De Wateregge.

Gebiedsmakelaar gemeente Hardenberg
Werkzaamheden gemeente Hardenberg

In het landelijke gebied van de gemeente Hardenberg vinden er voortdurend ontwikkelingen plaats. Enerzijds worden op gebiedsniveau landinrichtingsplannen, gebiedsvisies, structuurplannen etc. opgesteld en uitgevoerd. Hierbij worden verschillende sectoren samen meegenomen, o.a landbouw, recreatie, natuur en landschap. Anderzijds is er van uit de ondernemers een duidelijke behoefte in professionalisering op het gebied van natuur en landschap en multifunctionele landbouw. Ondernemers zoeken daarbij ook samenwerking met partijen buiten de eigen sector, bijv. om een regionaal product in de markt te zetten, zorgconcepten of educatietrajecten uit te werken. In deze gebiedsontwikkelingsprocessen speelt de gebiedsmakelaar een cruciale rol.

De gebiedsmakelaar praat met alle belanghebbenden, zoals bijv. de overheid, maatschappelijke organisaties, deskundigen en gebruikers van het gebied. De gebiedsmakelaar maakt plannen en bespreekt ze met hen en houdt daarbij rekening met (Europees) beleid en wetgeving en andere maatschappelijke eisen. Op deze manier kan een gebiedsontwikkeling tot ieders tevredenheid worden uitgevoerd. Omdat in de gemeente Hardenberg deze gebiedsontwikkelingen ook voorkomen, bijv. Ruimte voor de Vecht, is er behoefte aan een gebiedsmakelaar die deze ontwikkelprocessen vanuit agrarisch ondernemerschap kan begeleiden.

Tevens wordt de gebiedsmakelaar binnen de gemeente Hardenberg actief ingezet bij het project Groene Diensten. Groene Diensten zijn gericht op het beheer van landschap en wandelpaden (zoals houtwallen en knotwilgen). De Groene Diensten zorgen ervoor dat agrariërs en particuliere grondeigenaren een reële beloning ontvangen voor hun werk aan het behoud van de landschapselementen. De financiering hiervan gebeurt door de maatschappij.

Grondeigenaren die een landschapselement op hun grondgebied willen aanleggen, beheren of onderhouden, dragen bij aan behoud van het unieke Overijsselse landschap. Zij leveren in feite een groene dienst aan de samenleving. Het is logisch dat de grondeigenaar ook wordt betaald voor deze dienst. Dat kan met de beloning binnen Groene Diensten.

De Wateregge vervult de rol van gebiedsmakelaar in de gemeente Hardenberg en treedt op als intermediair tussen de gemeente en de grondeigenaar.

Provincie Overijssel Gebiedsmakelaardij Noordoost Twente
Gemeenten Tubbergen, Dinkelland, Losser en Oldenzaal

De provincie Overijssel en de vier Noordoost Twentse gemeenten zetten voor het realiseren van beleidsdoelstellingen in Noordoost Twente een gebiedsmakelaar in. Deze richt zich op verandering van grond gebruik in het landelijk gebied. De gebiedsmakelaar zorgt voor een verticale integratie van werkprocessen en geeft sturing aan de veranderingen in het landelijk gebied. Voornamelijk in het kader van Reconstructie en het Nationaal Landschap Noordoost Twente hebben de partners grote behoefte aan het realiseren van doelstellingen op het gebied van landbouw, natuur, landschap, water en leefbaarheid. Met name verbreding. De gebiedsmakelaar als intermediair tussen het beleid en de praktijk moet hier vorm aan geven. De Wateregge verzorgt met veel plezier en inzet de gebiedsmakelaardij in Noordoost Twente.

Doel

Voor het Nationaal Landschap Noordoost Twente geldt dat waar mogelijk behoud van de kernkwaliteiten en waar nodig ontwikkeling van nieuwe kwaliteiten in een veranderende maatschappelijk omgeving worden bereikt. Bij de realisering van deze beleidsdoelstellingen is er uitdrukkelijk behoefte aan vernieuwing en aan daadwerkelijke realisatie van concrete uitvoeringsprojecten.

Werkzaamheden

De gebiedsmakelaar vormt een zeer praktische invulling van deze behoefte, de functie moet zo laagdrempelig blijven dat streekbewoners makkelijk contact leggen en praktische informatie op een breed gebied kunnen krijgen. Daarnaast werkt de gebiedsmakelaar als katalysator bij de gewenste veranderingsprocessen en weet tevens ideeën te genereren en nieuwe initiatieven te stimuleren.

De inzet van de gebiedsmakelaar moet naast informatievoorziening, advisering en stimulering, leiden tot het opstellen van concrete projectvoorstellen die uiteraard aansluiten bij de geformuleerde algemene doelen. Het opstellen van de projectvoorstellen door de gebiedsmakelaar wordt gedaan in samenspraak met de programmaleider Noordoost Twente, daarbij de vragen van de provinciale vakeenheden, gemeenten en waterschappen in ogenschouw nemend.

De inzet van de gebiedsmakelaar leidt tot concrete resultaten die zijn gebaseerd op signalen uit het veld en deze kunnen op voldoende draagvlak rekenen. Daarbij wordt ervan uitgegaan dat de gebiedsmakelaar op de hoogte is van geldende wet- en regelgeving, dat er kennis is van de regelingen die zijn in te zetten voor het realiseren van de projectvoorstellen én dat de nodige gebiedskennis aanwezig is. Daarnaast moet de persoon voldoende communicatieve vaardigheden bezitten en kunnen aansluiten bij de aard van de Twentenaar.

Concrete werkzaamheden gebiedsmakelaar

Voor Noordoost Twente zal het accent van de werkzaamheden van 2007 tot en met 2013 liggen op het gebied van:

  • adviseren over landschapsbeheer (groenblauwe diensten) en particulier natuurbeheer;
  • het verkennen van de mogelijkheden voor een landschapsvereniging in (een deel van) Noordoost Twente;
  • realiseren Nationaal landschap onder andere door deelnemen aan landschapspanel;
  • adviseren in Plan- en gebiedsuitwerkingen;
  • het ontwikkelen van natuurlijke watersystemen;
  • verbreding van de landbouw, met name ontwikkelingsmogelijkheden voor nieuwe economische dragers
    voor zowel agrarische als niet-agrarische functies;
  • invulling van VABs (o.a. project D’ran);
  • erfontwikkeling, doorverwijzen naar de ervenconsulent;
  • de kwaliteitsverbetering voor dag- en verblijfsrecreatie;
  • adviseren en doorverwijzen over NSW landgoederen (bestaand en nieuw);
  • onderhouden van netwerk van gemeentelijke kavelruilcoördinatoren;

Duurzame energiewinning uit het Nationaal Landschap Noordoost Twente
Aequator groen & ruimte bv en Landschapsadvies- en onderhoudsbedrijf Welhuis BV

Het projectplan “Duurzame energiewinning uit het Nationaal Landschap Noordoost Twente” heeft als doel het ontwikkelen van een systeem aanpak waarbij waardevolle biomassa uit het landschap aangewend wordt voor de productie van een duurzame en CO2-neutrale brandstof.

Met het contracteren van de biomassa kan een economische waarde toegekend worden aan deze belangrijke energiebron. Deze waarde zorgt voor een goed onderhouden landschap met hoge ecologische en esthetische waardes. De Wateregge is gevraagd om op te treden als intermediair voor de uitvoering van een praktijkproef.

Landschapsvereniging de Reggestreek
Stichting Plattelandsontwikkeling Wierden

Landschapvereniging de Reggestreek is een vereniging van en voor alle bewoners van het buitengebied in het stroomgebied van de Boven en Midden Regge. De vereniging zet zich in voor het behoud van de leefbaarheid van het buitengebied, ze hebben 120 leden, zowel agrariërs als burgers. De Wateregge ondersteunt de vereniging bij het begroten en opstellen van offertes met betrekking tot het onderhoud van landschapselementen.

Platform Goed boeren in een Kleinschalig Landschap
LTO Noord projecten

"Goed boeren in kleinschalig landschap" draait om landbouw met toekomst perspectief in Nationaal Landschap Noordoost Twente. De projectactiviteiten richten zich op kansen die samenhangen met de gangbare agrarische bedrijfsvoering én natuur en landschap. Kansen voor onder meer opbrengstverhoging en kostenverlaging, innovaties in productafzet, een nieuwe bedrijfstak of bijvoorbeeld door samenwerking met de (directe) omgeving. Samen met diverse belanghebbenden uit het gebied, waaronder agrarische-, natuur- en landschapsorganisaties, werkt "Goed boeren in kleinschalig landschap" aan een toekomstgerichte landbouw passend binnen het landschap van Noordoost Twente.

De Wateregge werkt nauw samen met het Platform GBKL en LTO Noord projecten bij de uitvoering van praktijkvragen .